Τέχνη σε Κρίση – Η Τέχνη της Κρίσης;

Τέχνη και Παγκόσμια Περιβαλλοντική Κρίση:

Μια συζήτηση με τον T. J. Demos

Πώς μπορούν οι δυστοπικές σκέψεις να μετατραπούν σε θετικές δυνάμεις για ένα κοινό μέλλον; Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα, ωστόσο είναι επιτακτική ανάγκη να ασχοληθούμε με αυτό προκειμένου να συμβάλουμε σε έναν πιο βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο κόσμο. Η έκδοση «Τέχνη σε Κρίση – Η Τέχνη της Κρίσης;» πραγματεύεται αυτό το σύνθετο θέμα σε μορφή διαλόγου με τον συγγραφέα και θεωρητικό T. J. Demos.

Ο διάλογος πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος p o s t documenta: contemporary arts as territorial agencies, μια συνεργασία της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Λειψίας και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας (2020-22). Σχεδιασμένο ως πλατφόρμα πειραματικής καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, παραγωγής, διάδοσης, συνεργατικής πρακτικής και κριτικού διαλόγου, το τριετές πρόγραμμα ενθάρρυνε τη διαπολιτισμική ανταλλαγή μεταξύ Λειψίας και Αθήνας. Στο πλαίσιο αυτό, μαζί με νέες καλλιτέχνιδες και ακαδημαϊκό προσωπικό από τις δύο σχολές, ο Τ. J. Demos συμμετείχε σε ένα διάλογο για τις δυνατότητες της καλλιτεχνικής δημιουργίας στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κρίσης. Η εξελισσόμενη κλιματική καταστροφή είναι πρωτίστως μια πολιτική κρίση που πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω μιας διαθεματικής προσέγγισης. Η αναζήτηση νέων προοπτικών μεταξύ τέχνης, οικολογίας και πολιτικής, μπορεί να συμβάλει σε ένα μέλλον που θα αξίζει να βιωθεί.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η έννοια “κόσμος” αποδεικνύεται έννοια-κλειδί που προκαλεί τις πιο διαφορετικές σημασίες – παράλληλα, ανθρωποκεντρικά, μετα-ανθρώπινα, ουτοπικά, δυστοπικά, μελλοντικά, καπιταλιστικά, εξαφανισμένα και εποικοδομητικά. Το εικαστικό δοκίμιο που συνοδεύει το κείμενο εμπνεύστηκε και δομήθηκε γύρω από αυτές τις συνδηλώσεις: 16 κολλάζ που απεικονίζουν επαναλήψεις, θραύσματα, δυνατότητες και ίχνητων κόσμων και των μετασχηματισμών τους.

Ο T.J. Demos διδάσκει και γράφει για τη σύγχρονη τέχνη και την παγκόσμια πολιτική. Είναι Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας της Τέχνης και του Εικαστικού Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Κρουζ και ιδρυτικός Διευθυντής του Κέντρου Δημιουργικών Οικολογιών. Η έρευνά του επικεντρώνεται στις τομές μεταξύ οπτικού πολιτισμού, ριζοσπαστικής πολιτικής και πολιτικής οικολογίας, ενώ είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων, όπως το Radical Futurisms: Ecologies of Collapse, Chronopolitics, and Justice-to-Come(Sternberg, 2023), το Beyond the World’s End: Arts of Living at the Crossing (Duke, 2020), το Against the Anthropocene: Visual Culture and Environment Today (Sternberg, 2017), και το Decolonizing Nature: Contemporary Art and Political Ecology (Sternberg, 2016). Πρόσφατα συν-επιμελήθηκε τον τόμο The Routledge Companion on Contemporary Art, Visual Culture, and Climate Change (2021), ήταν Μέλος του Ερευνητικού  Ινστιτούτου Getty (άνοιξη 2020) και διεύθυνε το ερευνητικό πρόγραμμα Beyond the End of the World τουSawyer Seminar, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Mellon (2019-21). Ο Demosείναι επίσης Πρόεδρος και Επικεφαλής Επιμελητής του Climate Collective, που συμμετέχει στη διαμόρφωση του προγράμματος «Climate Emergency > Emergence» (2021) στο Μουσείο Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Τεχνολογίας (Maat) στη Λισαβόνα.https://tjdemos.sites.ucsc.edu/

Το εκπαιδευτικό και ερευνητικό πρόγραμμα p o s t documenta: contemporary arts asterritorial agencies είναι μια συνεργασία της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Λειψίας και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας, με την υποστήριξη της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών DAAD στο πλαίσιο του προγράμματος χρηματοδότησης «Πανεπιστημιακές Συνεργασίες με την Ελλάδα 2020-2022».

https://postdocumenta.net/